روغن موتور ماشین چیست؟

کیفیت روغن موتور در یک وسیله نقلیه، با کیفیت خون در بدن یک فرد قابل‌مقایسه است! درواقع موتور خودروی شما حاوی مایعی به‌نام روغن موتور است که برای بهبود عملکرد اتومبیل، اصطکاک بین اجزای متحرک و ثابت موتور را کاهش می‌دهد. به‌عبارت دیگر، این روغن، قطعات متحرک موتورهای احتراق داخلی را روغن‌کاری می‌کند تا از خوردگی مکانیکی اجزای سازنده موتور و سایر مسائل ناشی از گرمای بیش‌ازحد جلوگیری شود.

برخی از خودروی خود فقط برای رفتن از مکانی به مکان دیگر استفاده ، اما برخی دیگر با ماشین مانند اعضای خانواده‌شان رفتار می‌کنند. اگر شما هم جزو دسته دوم هستید، پس حتما به‌دنبال بهترین روغن موتور برای اتومبیل عزیز خود خواهید بود! بیایید انواع روغن موتور ماشین و ویژگی‌های مهم ان‌ها را بررسی کنیم.

کاربرد روغن موتور چیست؟

اگر به‌دنبال بهترین روغن موتور ماشین هستید، باید بدانید که این مایع نقش‌های زیادی برای کارکرد صحیح موتور در طول زمان ایفا می‌کند که در ادامه مهمترین آن‌ها را ذکر می‌کنیم:

1. روغن‌کاری: نقش اصلی روغن موتور، روان‌کاری آن دسته از قطعات موتور است که در اصطکاک دائمی با یکدیگر هستند. بنابراین، این روغن، اصطکاک (که منجر به افزایش سایش و شکست قطعات موتور می‌شود) را کاهش می‌دهد.
2. خنک‌کنندگی: دو نوع انرژی حرارتی در موتور ماشین ایجاد می‌شود. اولاً، گرمایی که در اثر احتراق به وجود می‌آید و دوماً، اصطکاک بین قطعات مکانیکی که باعث افزایش دمای موتور می‌شود. اگرچه نقش اصلی روغن موتور روان‌کاری قطعات داخلی موتور است، اما به آزادشدن گرما از طریق مدار روغن‌کاری هم کمک می‌کند. این مایع با خنک‌کردن قسمت‌های خاصی از موتور، فرایند خنک‌کنندگی را تکمیل می‌کند.
3. تمیزکردن: قدرت پاک‌کنندگی روغن موتور با اینکه کمتر شناخته شده، اما اساسی است. در حالت معمول، رسوبات میکروسکوپی در موتور جمع می‌شوند و در حالت معلق باقی می‌مانند. این رسوبات می‌توانند از گردوغبار یا بقایای احتراق بنزین تشکیل شوند. بدون روغن موتور، این رسوبات باعث مسدودشدن ورودی و خروجی‌های موتور و کاهش عملکرد آن می‌شوند. جریان روغن موتور ماشین به‌طور مداوم این ناخالصی‌ها را به فیلتر روغن می‌برد و در آنجا محبوس می‌کند.
4. حفاظت در برابر خوردگی: احتراق سوخت، اسید خورنده‌ای تولید می‌کند که می‌تواند به قطعات فلزی موتور آسیب برساند. با افزودنی‌های اضافه‌شده به روغن‌های مدرن، این اثر خوردگی کُند می‌شود. با وجود این، با گذشت زمان و در تماس با اکسیژن، روغن موتور ممکن است اکسید شود و دیگر نقش بازدارندگی خوردگی خود را ایفا نکند. به‌همین‌دلیل باید به‌طور مرتب تعویض شود.
5. آب‌بندی: انتخاب بهترین روغن موتور، آب‌بندی موتور و به‌طور خاص‌تر، آب‌بندی پیستون‌ها و سیلندرها را افزایش می‌دهد. درواقع یک لایه محافظ از روغن بین قسمت‌های مختلف داخل موتور رسوب و هرگونه فضای خالی را که ممکن است ایجاد شود، مهروموم می‌کند.

خوب است بدانید که برای اینکه روغن موتور واقعاً تمام اهداف خود را برآورده کند، سطح روغن باید مرتب بررسی و روغن در زمان مناسب تعویض شود. روغن بیش‌ازحد استفاده‌شده دیگر نقش واقعی خود را در موتور ماشین ایفا نمی‌کند و برای وضعیت کلی موتور و قطعات آن مضر است.

ویژگی‌های مهم روغن موتور خوب

اگر در جستجوی یافتن بهترین روغن موتور برای اتومبیل خود هستید، باید با ویژگی‌های کیفی آن‌ها آشنا باشید. هر روغن موتور نیاز به ویژگی‌های خاصی دارد که دوام و کارایی آن را تعیین می‌کند. ویژگی‌های اصلی که باید در این روغن وجود داشته باشند، شاخص ویسکوزیته بالا، پایداری حرارتی و پایداری اکسیداسیون هستند.

• شاخص ویسکوزیته بالا: ویسکوزیته اساساً مقاومت سیالات در برابر جریان‌یافتن را نشان می‌دهد. برای اطلاع از کیفیت یک روان‌کار، توجه به ویسکوزیته آن در دماهای مختلف بسیار مهم است که برای این منظور شاخص ویسکوزیته توسط E. Dean و G. Davis در سال 1929 معرفی شد. مهم‌ترین ویژگی که بهترین روغن موتور در جهان باید داشته باشد، همین شاخص ویسکوزیته بالا است.
• پایداری حرارتی: یکی دیگر از ویژگی‌های مهمی که یک روغن موتور خوب باید داشته باشد، پایداری آن در دمای بالا است. یک روغن خوب باید بتواند موتور را در دمای پایین روشن کند و در دماهای بالا پایدار باشد. درغیراین‌صورت، پایداری حرارتی ضعیف می‌تواند منجر به از‌بین‌رفتن موتور به‌دلیل ویسکوزیته بالا شود.
• پایداری اکسیداسیون: یکی دیگر از ویژگی‌های مهمی که یک روغن موتور خوب باید داشته باشد، پایداری اکسیداسیون است. منظور از اکسیداسیون، واکنش شیمیایی است که بین روغن روان‌کننده و اکسیژن رخ می‌دهد و در صورت نرخ اکسیداسیون بالاتر، عمر روغن کاهش می‌یابد. نه‌تنها این، بلکه اکسیداسیون باعث بالارفتن ویسکوزیته روغن و تولید لجن می‌شود. برای اینکه موتور خودرو به‌درستی کار کند، باید روغن موتوری را انتخاب کنید که از ترکیب‌شدن با اکسیژن خودداری کند. به این ترتیب، موتور ماشین شما سالم می‌ماند و روان‌کننده برای مدت طولانی قادر به کار خواهد بود.

نکات مهم در انتخاب روغن موتور

در انتخاب بهترین روغن موتور توجه به چند نکته ضروری است که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:

• ویسکوزیته: ویسکوزیته یکی از ویژگی‌های مهم روغن موتور است و به میزان زیادی در عملکرد موتور تأثیر می‌گذارد. ویسکوزیته به‌شکل SAE (Society of Automotive Engineers) نمایش داده می‌شود. معمولاً دو عدد SAE بر روی بطری روغن ذکر می‌شود؛ مثلاً 10W40. عدد اول (10W) نشان‌دهنده ویسکوزیته در دمای سرد و عدد دوم (40) نشان‌دهنده ویسکوزیته در دمای 100 درجه سانتی‌گراد است. برای انتخاب روغن مناسب، باید به نیازهای موتور خودروتان و شرایط آب و هوایی منطقه توجه کنید.
• نوع روغن: روغن‌های موتور از انواع مختلفی مانند روغن‌های معدنی، روغن‌های سنتتیک و روغن‌های نیمه‌سنتتیک تولید می‌شوند. روغن‌های سنتتیک معمولاً عمر مفید طولانی‌تری دارند و در شرایط سردتر و گرم‌تر بهتر عمل می‌کنند. انتخاب نوع روغن باید براساس توصیه‌های تولیدکننده موتور و محیطی که خودروی شما در ان کار می‌کند انجام شود.
• استانداردها: اطمینان حاصل کنید که روغن انتخابی شما با استانداردهای مشخصی مانند API و ACEA یا حداقل استانداردهای ملی تطابق دارد.
• نوع خودرو: نوع و سن خودرو نیز در انتخاب روغن موتور تأثیر دارد. برخی موتورها به نوع خاصی از روغن نیاز دارند. اطلاعات مربوط به نوع مناسب روغن برای خودروتان را از دفترچه راهنمای مالک خودرو یا تولیدکننده موتور به‌دست آورید.
• شرایط رانندگی: شرایط رانندگی شما نیز تأثیرگذار است. اگر در شرایط سخت‌تری مانند رانندگی در شهر با ترافیک یا شرایط گرما و سرما انجام می‌دهید، نیاز به روغن با ویسکوزیته و خصوصیات مناسب دارید.
• مشورت با مکانیک خودرو: مشورت با مکانیک خودرو یا تعمیرکار ماهر می‌تواند به شما در انتخاب روغن موتور ماشین مناسب کمک کند.

در نهایت، انتخاب روغن موتور مناسب برای خودروتان نیازمند مطالعه دقیق دفترچه راهنمای مالک و توصیه‌های تولیدکننده موتور و توجه به شرایط و نیازهای خودروتان است.

بهترین برندهای روغن موتور ایرانی

در بازار ایران، تعداد زیادی از برندهای داخلی تولیدکننده روغن موتور وجود دارند. برای انتخاب بهترین روغن موتور باید به عواملی که بالاتر گفتیم توجه کنید. برخی از برندهای روغن موتور ایرانی که معمولاً از نظر کیفیت مورد تأیید هستند، عبارت‌اند از:

• پارس اویل (نفت پارس)
• بهران پیشتاز
• ایرانول
• کاسپین
• اسپیدی

بهترین مارک‌های روغن موتور ماشین خارجی

در بازار ایران، سه برند خارجی توتال، لیکومولی و کاسترول به‌عنوان بهترین روغن موتور خارجی شناخته می‌شوند. بااین‌حال برندهای Mobil 1 و Valvoline و Pennzoil در سرتاسر دنیا خیلی محبوب هستند.

بهترین روغن موتور ماشین‌های کیا و هیوندای

برای خودروهای کیا (Kia) و هیوندای (Hyundai)، بهترین روغن موتور باید براساس توصیه‌های تولیدکننده خودرو و نوع و مدل موتور خودرو انتخاب شود. توصیه‌های تولیدکننده معمولاً در دفترچه راهنمای مالک یا وبسایت رسمی آن‌ها آمده است. این توصیه‌ها معمولاً به نوع روغن، ویسکوزیته، ویژگی‌ها و استانداردهای مورد نیاز اشاره می‌کنند. عموماً برای خودروهای کیا و هیوندای از روغن‌های موتور با ویسکوزیته 5W30  یا 10W30 به‌عنوان روغن‌های معمولی برای شرایط استاندارد استفاده می‌شود. اما برای شرایط خاصی مانند شرایط سرما یا گرما فصول زمستان و تابستان، ممکن است توصیه‌ها تغییر کند.

سخن پایانی

انتخاب یک روغن موتور ماشین مرغوب سلامت کلی ماشین شما را تصمیم خواهد کرد. روغن موتور اتومبیل شما باید پس از حداکثر ۱۰ هزار کیلومتر کارکرد، تعویض شود و درغیراین‌صورت عواقب بسیار جدی در انتطار موتور خواهد بود. بهتر است در زمان مقرر، برای تعویض روغن به نمایندگی‌های مجاز و تعمیرکاران مطمئن مراجعه کنید.